2018-10-28 Utrechtse Heuvelrug

[F(J)R-AnS]

Utrechtse Heuvelrugtoertocht

Datum	28 oktober 2018
Organisatie	Frans van Baal - [F(J)R-AnS]
	+31 6 22422353
Starttijd	Verzamelen vanaf 09:30u 10:00u !, vertrek laatste rijder 10:30u 10:45u
Aanvangspunt	Moeke Rhenen
	Veerplein 1
	3911 TN  RHENEN
	+31 317 - 61 61 61
	www.moekerhenen.nl
Eindpunt	Conferentiecentrum Samaya
	Hollendewagenweg 20
	3985 SG  WERKHOVEN
	+31 343-552332
	www.samaya.nl
Lengte	ca 200km
	netto reistijd ca 04:30u

Met als extra activiteit:

Deelname aan een uitgebreid Bourgondisch biologisch-vegatarisch 2-gangen diner!



In overleg met en met instemming van het bestuur kan je na afloop van de toertocht deelnemen aan dit diner.
De extra kosten hiervoor zijn slechts €10,00 (tien!!! euro) per persoon. Ja, het staat er echt goed!
Bij voorbaat al mijn dank naar het bestuur voor deze sponsering.

Bijzonderheden:
Aanvangstijd diner: 16:30u
Het 2-gangen diner bestaat uit 5 (vijf) gerechten en een dessert inclusief water.
Na afloop onbeperkt koffie/thee/water en koekjes.
Andere dranken zijn voor eigen rekening!

Aanmelden voor dit diner kan al vanaf 1 september aanstaande. Gebruik hiervoor de gebruikelijke inschrijfpagina en kies voor 'Diner na Utrechtse Heuvelrug'.
De inschrijving hiervoor sluit echter al op 15 september 24 oktober 13:00u aanstaande. Dit in verband met de capaciteitsplanning en roosterindeling voor de kok en serveerpersoneel. Normaliter is op de zondagavond geen diner mogelijkheid.
Je aanmelding wordt pas verwerkt op de deelnemerslijst na ontvangst van het inschrijfgeld.
Inschrijfgeld dient zsm na aanmelding overgemaakt te worden op het rekeningnummer van het je per mail toegestuurde betaalverzoek.
Restitutie na afmelding zal niet meer plaatsvinden bij afmelding binnen 7 (zeven) dagen voor 28 oktober 2018, waarbij tevens geldt dat het minimum aantal deelnemers aan dit diner hierdoor dan onder de 11 (elf) zal komen.


Bekijk het "plaatje" van de route op de i-Kaart


Hieronder het hoogteprofiel van deze dag:



Goed herkenbaar is de 'westzijde Grebbenberg' (1) en de 'Amerongse Berg' (2), ' 't Hoogt' nabij vliegveld Soesterberg (3) en Pyramide van Austerlitz (4).

De Utrechtse Heuvelrug (stuwwal)
(Begin - Bron: Wikipedia.nl)


Algemeen.
De Utrechtse Heuvelrug is een zandrug in het landschap van de Nederlandse provincies Utrecht en Noord-Holland tussen de randmeren in het noordwesten en de Rijn in het zuidoosten. De contouren van de lange heuvelrug die van Huizen tot Rhenen loopt, tekenen zich overal duidelijk af. De Utrechtse Heuvelrug heeft meerdere 'toppen' boven de 50 meter. Het hoogste punt is de Amerongse Berg met 69,2 meter boven zeeniveau. Het zuidelijkste punt is de Grebbeberg.

De Utrechtse Heuvelrug heeft veel bos. Daarnaast vinden we er een aantal heidegebieden en enkele stuifzanden. Het gebied strekt zich van het Gooimeer tot de Nederrijn uit over een totale lengte van circa 50 km. De totale oppervlakte is ongeveer 23.000 hectare. Daarmee is het na de Veluwe het grootste bosgebied van Nederland.

De Heuvelrug is een van de vijf grote landschapseenheden in de provincie Utrecht. De andere zijn:
het westelijke veenweidegebied, dat een deel vormt van het Groene Hart van Holland
het Vecht- en Plassengebied, ten noorden van de stad Utrecht
het Kromme-Rijngebied, ten zuidoosten van de stad Utrecht
het Eemland, ten noorden van Amersfoort


Ontstaan.
De Utrechtse Heuvelrug is zo'n 150.000 jaar geleden ontstaan in de voorlaatste ijstijd, het Saalien. Vóór die tijd stroomden Rijn en Maas verder naar het noorden dan tegenwoordig, ongeveer op de plek waar nu de Gelderse Vallei ligt. Voorafgaand aan de ijsbedekking hadden deze rivieren daar dikke lagen zand en grind afgezet. Toen in het Saalien, het ijs tot dit deel van Nederland oprukte werden deze rivierafzettingen opgestuwd in hoge stuwwallen, zoals de Utrechtse Heuvelrug.

Aan de rand van het ijs zocht smeltwater zijn weg door zwakke plekken in de stuwwal en er ontstonden ijssmeltwaterdalen. Een fraai voorbeeld is de Darthuizerpoort bij Leersum, waar de weg van Leersum naar Maarsbergen is aangelegd (thans N226). Het sediment dat door deze smeltwaterstromen geërodeerd werd, werd in grote sandrvlakten aan de westrand van de Utrechtse Heuvelrug afgezet. Dit verklaart waarom de helling aan deze kant veel flauwer is dan aan de oostkant. Op deze sandurs zijn ook zwerfkeien te vinden die meegespoeld zijn met het smeltwater uit de ijskap.

In de laatste ijstijd (het Weichselien) kwamen de gletsjers niet tot in Nederland, maar was de bodem wel permanent bevroren (permafrost). Door de toen heersende harde winden werden lagen dekzand afgezet, met name aan de flanken van de Utrechtse Heuvelrug. Hierdoor breidde de Heuvelrug zich een stukje naar het oosten uit. Het gebied ten oosten van de Leusderheide bijvoorbeeld, waarop het landgoed Den Treek is gevestigd, behoorde aanvankelijk tot de Gelderse Vallei maar werd in deze periode opgehoogd met het dekzand.

Utrechtse Heuvelrug gezien vanaf de Elsterberg
Boven op de Utrechtse Heuvelrug vond erosie plaats in deze koude periode. Door de aanwezigheid van permafrost in het voorjaar kon smeltwater van de sneeuw niet makkelijk in de ondergrond infiltreren. Het gevolg was dat het water zich ging concentreren in stromen en de ondergrond ging eroderen waardoor de sneeuwsmeltwaterdalen (of droge dalen) gevormd werden. Deze zijn echter niet zo groot als de ijssmeltwaterdalen gevormd in het Saalien. De Rijn erodeerde de stuwwal aan de zuidkant, dit komt nu nog tot uiting in de steile helling van de Grebbeberg.

Toen het klimaat na de laatste ijstijd warmer werd, is het gebied bebost geraakt. Tijdens de Late Steentijd nam de bevolking met name in de hoger gelegen delen van Nederland zoals de Utrechtse Heuvelrug sterk toe. Het bos werd gekapt om landbouw en veeteelt te bedrijven. Vanaf de IJzertijd tot de Vroege middeleeuwen verplaatste de landbouw zich geleidelijk naar lager gelegen gebieden en kreeg de veeteelt de overhand. Op de droge heuvelrug ontstonden heidevelden en stuifzanden. Pas in de negentiende en twintigste eeuw werden op grote delen opnieuw bossen aangelegd.

De Utrechtse Heuvelrug is een aardkundig waardevol gebied. De heuvelrug vertoont de typische elementen die behoren bij een stuwwal, zoals het zeer representatieve smeltwaterdal van de Darthuizerpoort en de goed ontwikkelde sandr van de Leusderheide. Ook de steile hellingen van de Grebbeberg zijn een opvallend verschijnsel in Nederland


Heuvels.
De Utrechtse Heuvelrug bestaat uit een aantal toppen die een specifieke naam gekregen hebben. Dit zijn onder andere de:

Amerongse Berg bij Amerongen
Amersfoortse Berg
Buurtsche Berg bij Rhenen
Darthuizerberg bij Leersum
Donderberg bij Leersum (met graftombe en belvédère)
Donderberg bij Rhenen
Doornse Kaap bij Doorn (met uitzichttoren)
Elsterberg bij Elst
Foldocusheuvel bij Maarsbergen
Galgenberg bij Amerongen/Elst
Geerenberg bij Leersum
Hazenberg bij Amerongen
Heimenberg/Grebbeberg bij Rhenen
Koerheuvel bij Rhenen
Laarschenberg bij Rhenen
Leersumse Berg bij Leersum
Lombokheuvel bij Leersum
Maarnse Berg bij Maarn
Paasheuvel bij Rhenen
Prattenburgse Berg bij Elst
Ruiterberg bij Doorn
Sint-Helenaheuvel bij Doorn
Sparreboomsche Berg bij Elst
Stompert bij Soest
Thymse Berg bij Rhenen
Vlakke Berg bij Amerongen
Zonheuvel bij Doorn
Zuilensteinse Berg bij Leersum


Natuur.
De Heuvelrug is een in geologisch en ecologisch opzicht waardevol gebied. Het is na de Veluwe het grootste bosgebied van Nederland. Het is aangemerkt als een kerngebied van het Natuurnetwerk Nederland. Het zuidelijk deel is in 2003 een Nationaal Park geworden.
Het gebied is echter versnipperd geraakt als gevolg van bebouwing en infrastructuur: voor veel diersoorten vormt de Heuvelrug geen aaneengesloten leefgebied meer, maar een onsamenhangend geheel van kleine populaties die vaak ver uit elkaar liggen. Daardoor bestaat het risico van uitsterven. Thans wordt hard gewerkt aan het tegengaan van deze versnippering van de natuur. De provincie Utrecht, Rijkswaterstaat, Het Utrechts Landschap, Natuurmonumenten, het Goois Natuurreservaat, Staatsbosbeheer, het IVN en andere organisaties werken samen, o.a. om ecoducten aan te leggen, waarbij de overbrugging van autosnelwegen de hoogste prioriteit heeft.

Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug
In oktober 1999 werd het zuidelijke deel van de heuvelrug een Nationaal Park in oprichting. Op 11 oktober 2003 opende de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit dit Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug officieel. Ruwweg gesproken omvat het Nationaal Park het deel van de Utrechtse Heuvelrug ten zuiden van de A12. Het is 6.000 ha. groot.

Oude boskernen op de Heuvelrug
Onder auspiciën van de provincie Utrecht is in 2001 en 2002 onderzoek gedaan naar het voorkomen van 'oude boskernen' op het Utrechtse deel van de Heuvelrug. Een oude boskern wordt in het onderzoek gedefinieerd als een:
"actuele groeiplaats van autochtone (=wilde) bomen en struiken die afstammelingen zijn van de oorspronkelijke inheemse flora die na de ijstijd op eigen kracht Nederland heeft bereikt. De groeiplaats kan zowel een bos betreffen alsook een houtwal of een enkele boom of struik welke als relict van het oorspronkelijke bos te beschouwen is."

Op de Heuvelrug zijn in totaal enkele honderden van zulke oude boskernen gevonden. Ze bestaan voor een groot deel uit voormalig hakhout van vooral zomereik. Ook wintereiken en beuken komen op de Heuvelrug plaatselijk voor in de vorm van hakhout.

Oude boskernen zijn onder andere waardevol omdat ze een grote biodiversiteit bezitten, leefmilieus voor bijzondere planten en dieren scheppen en een hoge belevingswaarde voor de recreant bezitten. Zo zijn er dieren als boommarter, rosse vleermuis, franjestaart en bijzondere soorten loopkevers te vinden. De boskernen vertegenwoordigen niet alleen een grote ecologische, maar ook een belangrijke cultuurhistorische waarde.

Op sommige delen van de Heuvelrug komen concentraties van oude boskernen voor. Deze plaatsen worden aangeduid als "sterlocaties". Deze sterlocaties zijn:
de bossen van de Grebbeberg
het bosreservaat Het Jagtbos
de bossen ten oosten van Klein Ginkel
De Stompert en De Vlasakkers
de Leusderheide
de Soester Duinen
de Zevenlindenweg en andere lanen bij Lage Vuursche
(Einde - Bron: Wikipedia.nl)


Onze route
 

Onze route start in Rhenen bij het restaurant 'Moeke',  pal aan de Rijn. Direct na vertrek stevent deze af op de 'Thymse Berg' via de Koehoevel. Daarna, rechts  kijkend met het zicht op diverse bergen, beneden langs via Elst en Amerongen naar ons tweede hoogtepunt, de 'Amerongse Berg' . Het Leersumse Bos, een rondje om Scherpenzeel, door Den Treek en via een 'eigen weg' van het Ministerie van Defensie (militair paspoort is niet nodig!) doet de route het derde hoogtepunt aan, zijnde 'De Stompert'. Het vervolgstuk is van Koninklijke Allure. De 'Oliebollenrijder' zullen dit traject ongetwijfeld wel gaan herkennen. Tenslotte gaat de route nog voor een groot deel door het zuidelijke laagland van de Utrechtse Heuvelrug om uiteindelijk tot bezinning te komen op het 'Conferentiecentrum Samaya, het voormalige nonnenklooster 'Gods Werkhof' te Werkhoven.

 

Heuvels, bergen, bossen en een rijkdom aan landbouwgebieden. Kortom een inspirerende toertocht!


Impressies
---  onder bewerking  ---


Let op:
Het eerste tipje van de beschrijving van deze rit wordt binnen niet al te lange tijd al onthuld.
Een interactieve kaart zal al veel duidelijkheid gaan geven.

Wel dan even zelf aan de slag gaan! Door met je muis(aanwijzer) vinkjes te plaatsen en/of pictogrammen op de kaart zelf aan te klikken, en/of de legenda te openen (door deze dan ook aan te klikken) zal je de "geheimen" van de interactieve kaart snel doorgronden.
Een korte uitleg omtrent het gebruik van de interactieve kaart komt er bij.
Zelfs digibeten gaat het alsdan lukken!

Ben je vroegtijdig al enthousiast geworden voor deze toertocht?
De inschrijfmogelijkheden, dus voor de toertocht en/of voor het diner na afloop, wordt in dit topic aangekondigd.
Voor het diner geschiedt dit al per 1 september aanstaande. Voor de toertocht geschiedt dit bijna direct na de Markermeertoertocht (7 oktober 2018).



Inschrijven voor dit evenement is alleen mogelijk voor geregistreerde leden van ons forum.
Heb je nog geen account op ons forum, registreer je dan via de knop "Registreren" in de menubalk.

Zodra de route in garmin (.gdb en/of .gpx bestand) beschikbaar is wordt deze in de download manager geplaatst, waarna dit hier wordt aangekondigd. 

De inschrijfpagina staat hier: Topic: Inschrijfformulier voor de openbare toertochten

De route is tzt hier te downloaden: Route van de nieuwste toer [Forumleden]

De deelnemerslijst toertocht staat hier: Topic: 20181028 Utrechtse Heuvelrugtoertocht - Deelnemerslijst

De deelnemerslijst Diner bij Samaya staat hier: Topic: 20181028 Diner na Utrechtse Heuvelrugtoertocht - Deelnemerslijst

Toelichting op gebruik van de i-kaart staat hier: Topic: Gebruik van de interactieve kaart (i-kaart)

Wil je reageren kan dat hier: Topic: Hommelus en trammelant over het Uteregggse Heuveltjesrug tourtrippie

Neem je voor de eerste keer deel, lees dan
Topic: Evenementen - aanmelden/deelnemen toertochten en de Disclaimer

[@rjen]

[@rjen]

Beschrijving is bekend! Inschrijven vanaf 1 oktober...

[@rjen]

Er kan overigens ingeschreven worden...